bs"d

SEVGILI DOSTUM, KARDESHIM MORDEHAY RAFAEL BEN ISRAEL'IN ANISINA. ISIKLAR ICINDE YAT KARDESIM...

27 Temmuz 2011 Çarşamba

ONCELIK MESELESI

bs"d

Matot perashasi genelde cogumuzun aklinda "nedarim", "isarot" ve "shevuot"-- verilen sozler, uzerimize aldigimiz, yapacagimizi vaat ettigim davranislar, yeminler -- ile baglantili olarak kalir. Perasha'nin basinda da verilen mesaj da zaten bu. Agzimizdan, bugunun dunyasinda klavyemizden cikan sozlerin ne kadar kuvvetli olduklari ile ilgili.
Ayni Perasha icinde Reuven ve Gad kabileleri Moshe'ye kendilerine verilecek bolgenin Urdun Nehri'nin dogusunda olmasini istediklerini soyluyorlar. "Burada hayvanlarimiz icin agillar, cocuklarimiz icin sehirler kurmamiza izin ver" diyorlar. (Bamidbar 32:16)
Moshe ile aralarinda "kardesleriniz Eretz Israel'in fethi icin savasa girecekler, siz oturacak misiniz?" diye muzakere basliyor ve Reuven ve Gad liderleri kardesleri ile en onde savasa gidecekleri sozunu veriyorlar.
Moshe'nin onlara verdigi cevap ise Tora'nin bize Freud'un seneler sonra yeni bir sey bulmus gibi boburlendigi bilinc altimiz ile ilgili ogretici mesajini icermekte.
Moshe "Cocuklariniz icin sehirler kurun, suruleriniz icin agillar insa edin, ve agzinizdan cikan sozu tutun"(Bamidbar 32:24) diye yanitliyor.
Moshe burada Reuven ve Gad'in liderlerinin bilinc altlarinda ister istemez yatan bir gercegi bize ders olsun diye Tora'da iletiyor. Reuven ve Gad'in liderleri Urdun Nehri'nin dogusundaki topraklari isterken once hayvan surulerini daha sonra cocuklarini ima ediyorlar. Moshe ise cevabinda once cocuklari sonra suruleri belirtiyor.
Bundan cikartilacak dersler cok. Ama Perasha'nin genel temasi ile birlesince agzimizdan cikan sozlerin bilinc altimizin bir yansimasi olmasinin yani sira, Moshe'nin de dedigi gibi once agzimizdan cikan sozu tutmaliyiz.
"Bli neder" kelimesine agzimizi alistirmak bizi bir cok istemeden dogabilecek durumlardan koruyacaktir.

Ayrica bir cogumuz Reuven ve Gad'in liderleri gibi once parnasamizi bilinc altimizda tutariz. Cok calismanin bir ozuru olarak ta "cocuklarim icin calisiyorum" deriz. Dogrudur ama unutmamamiz gereken (en cok ta kendime soyluyorum) 120 sene dolup bu dunyadan ayrilma zamani gelince hic kimsenin "keske ofiste biraz daha vakit gecirseydim" diyecegini sanmiyorum.

Eger buraya kadar okumus iseniz yan kolonda isimleri gecen hastalarimizin zehutuna olmasini dilerim.
Hastalarinin isimlerini eklemek ve bu zehuta katilmak isteyenler bana bildirebilirler.

20 Temmuz 2011 Çarşamba

NESLIN YUZU VE LIDERLIK

bs"d


"Vaydaber Moshe el HaShem lemor, yifkod HaShem Elo-key ha'ruhot lehol basar ish al ha'eda asher yetze lifne'em ve asher yavo lifne'em... Vayomer HaShem el Moshe kah leha et Yehoshua bin Nun ish asher ruah bo"
(Moshe HaShem'e " Butun insan ruhlarinin Tanrisi HaShem; ulusun basina onlerinden cikan ve onlerinden gelen bir lider atasin . . ." der. HaShem Moshe'ye " Uzerinde HaShem'in ruhu bulunan Yeshua bin Nun'u al . . ." der.) [Bamidbar 27:16-18]
Bu cumlede gecen "ashe yetze lifne'em ve asher yavo lifne'em" (onlerinden cikan ve onlerinden gelen) ibaresini anlamamiz lazim.
Gaon Rabbi Moshe Mendel (beyt Yitzhak kitabinda belirtiliyor) Rabbi Yisrael Mi'Salant'in Masehet Sanhedrin 97'deki Gemara'ya yaptigi aciklamayi sunuyor. "Ben David'in (Mashiah) gelecegi nesilde gencler buyuklerinin yuzlerini kizartacaklar ... ve neslin yuzu kopek yuzu gibi"
Rabbi Yisrael Mi'Salant soyle acikliyor: "Bir konvoy, grup veya tek kisi bilmedigi bir yola cikacagi zaman bu yolu bilen taniyan bir rehberi baslarina alir. Genellikle bu rehber basta gider ve arkasindan konvoy, grup veya kisi. Ayni sekilde de bir kopek te yolu bilmese dahi sahibinin onunde gider. Rehber ile kopek arasindaki fark ise kopek sahibinin ne yone gittigini gormek icin.hep arkasina bakar ve ona gore o yonde ilerler. Rehber ise arkasindakilerin yonune gore degil bildigi, tanidigi yolun yonunde ilerler."
Rabbi Yisrael Mi'Salant Gemara'nin burada demek istedigi "Ben David'in gelecegi nesil . . . neslin yuzu kopek yuzu gibi. Dogru zamanlarda bu milletin kendilerine yon gostermesi gereken liderleri onlerinde bulunduklari topluma bakip yaptiklarinin, soylediklerinin onlarin keyiflerine uygun olup olmadigini kontrol ederek degil, "more dereh" denilen rehber vasiflari ile ve sadece "da'at Tora"yi goz onunde bulundurarak ileriye dogru gotururler.
Ancak "Ben David'in gelecegi nesilde" nesil liderleri "kopek yuzu" gibi olacaklar ve toplumu "da'at kaal" (toplum dusuncesi) ile yonetecekler. Toplumu yoneten degil yonetilen olacaklar. Aynen sahibinin onunde giden bir kopek gibi devamli topluma bakip ne dusundukleri, ne istediklerini gorup ona gore yonunu sececek. Yani modaya gore.

Moshe Rabenu'nun HaShem'den "onlerinden cikan ve onlerinden gelen" bir lider atamasini istemesi de bundan dolayi. Arkasina bakip onlarin keyfine gore liderlik yapacak biri olmamasi icin. Yoksa onden cikan ve gelen olmayip cikartilan ve getirtilen olacak. HaShem de Moshe'ye "uzerinde HaShem'in ruhu olan Yeshua bin Nun'u al" diyor. HaShem'in ruhunu tasiyan bir lider tum toplumun keyfi, zamanin modasi ile degil "Tora'nin isigi" ile yon gosterecektir.

Bunun isiginda da HaShem'in neden Pinhas'i (Pinhas ayni zamanda da Eliyahu'dur) Mashiah'in habercisi olarak sectigini de goruyoruz. Pinhas yaptigi ile "hakkimda ne dusunurler, politically correct olur mu, modaya uyar mi" diye dusunmeden "da'at Tora"nin on gordugu gibi "aboel Aramit kanaim pog'in bo" ilkesine gore davraniyor. (Her nekadar bugun bizim gibi "maymundan gelmeler icin" Halacha bu sekilde degilse de)
Yuzu kopek yuzu olan neslin liderlerinin zamaninda ancak Pinhas gibi bir lider Mashiah'in habercisi olabilir.

Rabbi Eliyahu Shlezinger'in "Areset Sfatenu" adli eserinden alintidir.

Eger buraya kadar okumus iseniz yan kolonda isimleri gecen hastalarimizin zehutuna olmasini dilerim.
Hastalarinin isimlerini eklemek ve bu zehuta katilmak isteyenler bana bildirebilirler.

8 Temmuz 2011 Cuma

YALNIZ MI , AYRI MI?

bs"d


Bu haftaki Balak perashasinda Yahudi ulusunu lanetlemesi icin Moab krali Balak tarafindan getirtilen Bilaam'in sonunda bizleri kutsadigini (bize verilen Beraha) goruyoruz.
Bu Beraha (kutsama - ovgu) "ma tovu oaleha Yaakov mishkenoteha Yisrael" olarak taninir.(Devarim 24:5)
Ama bu Beraha'nin bir evveliyati da var ki bazen bizler bunun da Beraha'ya bagli oldugunu dusunme hatasina duseriz.
Talmud Sanhedrin 105B'de Bilaam'in tum soyledikleri icinde sadece yukarida belirttigim cumlenin Beraha oldugunu digerlerinin ise lanet oldugunu soyluyor.
Bilaam'in o unlu deklerasyonu icinde deginilmesi gereken cumle su sekilde :
"הֶן-עָם לְבָדָד יִשְׁכֹּן, וּבַגּוֹיִם לֹא יִתְחַשָּׁב"
"En am levadad yishkon uvagoyim lo yithashav" - "Tek basına yasayan, uluslardan kendini soyutlayan bir halk"
Burada anahtar kelime "vadad" - "yalniz".

Iste bu noktada Talmud ve Hahamlarimiz bazen bizim hatali bir yorum yaptigimizi soyluyorlar.
"badad (vadad)" - yalniz olma hali Tora tarafindan HaShem'in kendi icin konumu disinda hic bir zaman bir Beraha olarak gorulmuyor. "Yalniz olmak" iyi bir durumda olmak degil diyor Hahamlarimiz.
Tora'nin en basinda ilk insani, Adem'i yarattiktan sonra " yalniz olmasi iyi degil" diyor HaShem. (Bereshit 2:18) Cuzzamli icin "kampin disinda yalniz yasayacak" diyor Tora. (Vayikra 13:46).
Tesha be'Av'da okudugumuz Eha kitabi " Nasil da yalniz kaldi o sehir" diye basliyor (Eha 1:1)

Bunun yaninda Rashi "yalniz" olma durumunu Yahudi Ulusu'nun imha edilemiyecegi anlamini verdigini, Ibn Ezra asimile olmadiklarini, Ramba"n (Nahmanidis) Yahudilerin durustluklerini belirttigini yaziyorlar.

Kisacasi hic kimse bazen bizlerin algiladigimiz gibi bu milletin "izole" olacagi, dostsuz kalacagi anlamini vermiyorlar.

HaShem bizi "Kadosh" bir millet olarak tanimliyor Tora'da. "Kadosh" kelimesinin tam anlami ayri olmak.
Evet bu millet "ayri" olacak ama "yalniz" olmayacak.

"Yalniz" olmak bir Beraha degil tam tersine bir lanet.

Kendimizi 'yalniz" olarak gorursek maalesef o sekilde de yasariz.
Ayri olmaliyiz, HaShem'in bizden bekledigi bu ama "yalniz" asla.

Rav Jonathan Sacks'in haftalik Perasha yorumundan bir bolum.

Eger buraya kadar okumus iseniz lutfen yan sutundaki hastalarimizin isimlerini aklinizda bulundurun, bu divrey Tora'nin onlara bir zehut sayilmasi ve kisa zamanda sagliklarina kavuusmalari duasi ile.

2 Temmuz 2011 Cumartesi

REFUA SHELEMA BLOG'U

bs"d

Gectigimiz Cuma , Erev Rosh Hodesh Tamuz, birden bire bu blog fikri dogdu.
Oncelikle sevgili kardesim Mordehay Rafael ben Violet'in hizli bir sekilde sagligina geri kavusmasi dilegi ile onun ve tum hastalarimizin zehutuna vaktim oldukca cok kisa Tora alintilari verecegim bu blogda.
BE'SHEM HASHEM NAASE VE NATZLIAH VE HASHEM BE'RAHAMAV HARABIM YARPE ET KOL HOLEY AMO YISRAEL.

Isteyen tum dostlar hastalarinin adlarini da bana bildirirlerse bu blog onlarin da zehutlari icin isleyecek.
Blog'un ismini Moshe Rabenu'nun kizkardesi Miryam icin soyledigi kisa Tefila'dan aldim.

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
Hayatta rastlanti yoktur. Iste bu blog fikri aklima gelen ilk Shabat'ta okudugumuz HUKAT Perashasinda bugun tip iliminin sembolu olan bronz yilan anlatiliyor:

 וַיֹּאמֶר יְהוָה אֶל-מֹשֶׁה, עֲשֵׂה לְךָ שָׂרָף, וְשִׂים אֹתוֹ, עַל-נֵס; וְהָיָה, כָּל-הַנָּשׁוּךְ, וְרָאָה אֹתוֹ, וָחָי.  ט וַיַּעַשׂ מֹשֶׁה נְחַשׁ נְחֹשֶׁת, וַיְשִׂמֵהוּ עַל-הַנֵּס; וְהָיָה, אִם-נָשַׁךְ הַנָּחָשׁ אֶת-אִישׁ--וְהִבִּיט אֶל-נְחַשׁ הַנְּחֹשֶׁת, וָחָי. (Devarim 21:8-9)
HaShem Moshe'ye, "Bir yilan yap ve onu bir diregin uzerine koy. Isirilan herkes ona bakinca yasayacaktir" dedi. Boylece Moshe tunc (pirinc) bir yilan yaparak diregin uzerine koydu. Yilan tarafindan isirilan kisiler tunc (pirinc) yilana bakinca yasadi.

Burada dikkati ceken HaShem Moshe'ye "שָׂרָף " (saraf - yakici) yap ve bir diregin ustune koy diyor. Hangi maddeyi kullanmasini soylemiyor. Tora bize Moshe'nin bir נְחַשׁ (Nahash - yilan) yaptigini ve bunu tunctan (pirinc) yapiyor. Tunc (pirinc) Ibranice'de "נְחֹשֶׁת" (nehoshet -tunc).
Dikkat edersek  נְחַשׁ (nahash) ve נְחֹשֶׁת (nehoshet) ayni kok harflerden olusmakta.
Moshe burada bu yilan kelimesi ile ayni harflerden olusan ayni sesi veren tuncu(pirinci) secmesi ileride tip ve ilac dunyasinin kullandigi formule bir onculuk ediyor. Kendi icerigini kullanarak hastalik ile savasma.

Tabii burada verilen diger ders te bu yilan figurunun direk uzerine yerlestirilmesi kisinin yukari bakarak asil iyilesmenin HaShem tarafindan verildigini aklinda tutmasi icin.

Shavua Tov ve Hodesh Tov